Η Ευθύνη του εκπροσώπου του ελληνισμού συνολικά
«Στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα θα υπογράψουμε σημαντικές συμφωνίες και σε μία εβδομάδα στις Ηνωμένες Πολιτείες εκτός από τη συνάντηση με τον Πρόεδρο Μπάιντεν θα έχω την τιμή να μιλήσω στο Κογκρέσο. Θέλω να διαβεβαιώσω τον καλό φίλο και Πρόεδρο του Δημοκρατικού Συναγερμού, τον Αβέρωφ Νεοφύτου, που μας τιμά σήμερα με την παρουσία του, ότι στην Ουάσιγκτον θα μιλήσω όχι μόνο ως Πρωθυπουργός της Ελλάδας αλλά και ως εκπρόσωπος του ελληνισμού συνολικά», δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης μετά την συνάντηση που είχε με τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου στα πλαίσια του συνεδρίου της Νέας Δημοκρατίας.
Αν και δεν αναφέρθηκε ειδικά στην Κύπρο, τα ευκόλως εννοούμενα παραλείπονται. Στην Ελλάδα τουλάχιστον, θεωρούν την Κύπρο ως αναπόσπαστο μέρος του ελληνισμού χωρίς δυστυχώς να υπάρχει πάντα η ίδια εντύπωση εδώ στην Κύπρο.
Χωρίς να αναφέρομαι ειδικά στον Κυριακό Μητσοτάκη, γιατί κάτι τέτοιο θα ήταν άδικο, το ότι η Κύπρος είναι μέρος του ελληνισμού είναι ένα από τα πιο εύηχα συνθήματα που χρησιμοποιούν οι Έλληνες πολιτικοί αλλά χωρίς καμιά ουσία.
Έχουμε κοινή καταγωγή, κοινή θρησκεία, κοινή γλώσσα και η γνωστή κλισέ δήλωση, «το Κυπριακό είναι το πρώτιστο εθνικό θέμα», για όλες ανεξαιρέτως τις ελληνικές κυβερνήσεις. Όμως, οποιαδήποτε απόπειρα για πιο πρακτική και συγκεκριμένη συζήτηση, «απαγορεύεται».
Μετά τις συμφωνίες Ζυρίχης Λονδίνου, για τις οποίες ο Μακάριος έντεχνα επέσυρε όλες τις ευθύνες στον Κωνσταντίνο Καραμανλή και μετά την Τουρκική εισβολή του 1974, το κυπριακό αποτελεί τον «απαγορευμένο καρπό» για τους Έλληνες πολιτικούς. Χαρακτηριστικό το παράπονο του Κωνσταντίνου Καραμανλή. «Με τον Μακάριο υπογράψαμε τα ίδια κείμενα, αυτός είναι ήρωας κι εθνάρχης, εγώ προδότης».
Εκτός μεμονωμένων εξαιρέσεων, κανένας Έλληνας πολιτικός τόλμησε να αγγίξει την ουσία του θέματος. Δυστυχώς εδραιώθηκε η αντίληψη ότι εφόσον για την τραγωδία της Κύπρου ευθύνεται η Χούντα, τότε ο ευρύτερος ελληνισμός και ειδικότερα η εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση, είναι υποχρεωμένοι να ακολουθούν τις πολιτικές της κυπριακής ηγεσίας ανεξάρτητα αν συμφωνούν και ανεξάρτητα αν επηρεάζουν την ελληνική εξωτερική πολιτική και θέτουν σε κίνδυνο τον ευρύτερο ελληνισμό. Μέσα στα πλαίσια αυτής της λογικής καθιερώθηκε το δόγμα, «Η Κύπρος αποφασίζει και η Ελλάς συμπαρίσταται», ένα δόγμα «περί όνου σκιάς», όπως το χαρακτήρισε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης.
Εκτός του ορθότατου χαρακτηρισμού του πατέρα Μητσοτάκη, το δόγμα που διέπει τις σχέσεις Αθηνών Λευκωσίας εμπεριέχει στοιχεία λογικής του παραλόγου. Ενώ όλοι αποδέχονται ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα της Ελλάδος είναι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις και ότι το κυπριακό αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα στα ελληνοτουρκικά, το συμπέρασμα που εξάγεται είναι ότι η Κύπρος έμμεσα αποφασίζει για τις σχέσεις Αθηνών-Άγκυρας και η άμεσα ενδιαφερόμενη, η Ελλάδα, απλώς συμπαρίσταται. Με απλά λόγια δεν έχει λόγο για το σημαντικότερο θέμα που αντιμετωπίζει.
Σίγουρα η Ελλάδα έχει μερίδιο αλλά όχι την αποκλειστική ευθύνη για τη κυπριακή τραγωδία. Ό μόνος ίσως Έλληνας πολιτικός που διαφοροποιήθηκε από το ότι για όλα τα δεινά της Κύπρου φταίει η Ελλάδα, ήταν και πάλι ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης. «Το ότι έγινε θυσία η Κύπρος για να επανέλθει η δημοκρατία στην Ελλάδα, το έφερε η πραγματικότητα. Δεν ήταν ηθελημένη κίνηση από κανένα», δήλωσε σε συνέντευξή του στο ΡΙΚ τον Απρίλιο του 2004.
Από την άλλη όμως και ο ελληνισμός έχει πληρώσει φοβερά τιμήματα για την Κύπρο. Κλασσικό παράδειγμα ο ελληνισμός της Πόλης. Το κυπριακό ήταν η αρχή και ίσως η αφορμή των Τούρκων για τον αφανισμό του ελληνικού στοιχείου της Κωνσταντινούπολης. Το 1957 αλλά κυρίως το 1963-1964 οι Τούρκοι, με αφορμή τα γεγονότα στην Κύπρο, κατάφεραν να ξεριζώσουν κάθε τι το ελληνικό από την Πόλη.
Στο θέμα αυτό αναφέρεται ο Ευάγγελος Αβέρωφ Τοσίτσας, στο βιβλίο του, «Ιστορία χαμένων ευκαιριών- Κυπριακό 1950-1963». «Ήταν η φάση των διαπραγματεύσεων και της σύναψης των συνθηκών της Ζυρίχης και του Λονδίνου και στην συνέχεια η υπερτριετής περίοδος των εξαίρετων σχέσεων μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας. Η φάση κατά την οποίαν είχαμε γενικότερες ευνοϊκές επιπτώσεις, είχαμε μια Κύπρο ανεξάρτητη, ελεύθερη και ευημερούσα και τον πολύτιμο Ελληνισμό της Πόλης όχι μόνο σε ασφάλεια αλλά και σε άνθηση. Και ήταν τέλος, η σύντομη φάση (τέλη του 1962 αρχές του 1963) που άρχισαν να εμφανίζονται στην Κύπρο τα πρώτα σύννεφα που γρήγορα θα εξαπέλυαν θύελλες οδυνηρές όσο και μοιραίες». Προφητικός ο Έλληνας πολιτικός. Τελικά τις θύελλες που εξαπέλυσαν οι απαράδεκτες ενέργειες του Μακαρίου να αμφισβητήσει τα δεκατρία σημεία του συντάγματος, που μόλις πριν τρία χρόνια είχαμε υπογράψει, είχαν αποτέλεσμα τις εχθροπραξίες του 1964 οι οποίες απέβησαν μοιραίες τόσο για την Κύπρο όσο και για τον Ελληνισμό της Πόλης.
Σίγουρα σήμερα οι συνθήκες είναι εντελώς διαφορετικές. Όμως, όπως έλεγε ο Αμερικανός συγγραφέας Μαρκ Τουαίην, «Η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται, κάνει όμως ομοιοκαταληξίες».
Αυτές τις ομοιοκαταληξίες θα πρέπει να φοβάται ο Έλληνας πρωθυπουργός και να βρίσκεται σε εγρήγορση. Δυστυχώς φαίνονται σύννεφα στο ορίζοντα που μπορεί να εξαπολύσουν και πάλι θύελλες. Οι αλλοπρόσαλλες και παιδαριώδεις πολιτικές της κυπριακής ηγεσίας των τελευταίων χρόνων θέτουν σε κίνδυνο την σταθερότητα και συνεχίζουν να κρατούν σε ομηρία την ελληνική εξωτερική πολιτική.
Στην συνάντησή του με τον πρόεδρο των ΗΠΑ και στην ομιλία του στο Κογκρέσο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τήρησε την υπόσχεσή του και μίλησε σαν εκπρόσωπος του ελληνισμού συνολικά. Σωστά έθεσε όλα τα θέματα συμπεριλαμβανομένου του Κυπριακού. Όλα αυτά όμως, αν και χρήσιμα, δυστυχώς δεν έχουν μεγάλη σημασία. Τα πάντα θα εξαρτηθούν από την νέα ελληνοκυπριακή ηγεσία. Αν θα έχουμε συνέχεια της υφιστάμενης κατάστασης τότε θα βρεθεί στο σημείο μηδέν, δηλαδή να μην μπορεί να εφαρμόσει την εθνικά ρεαλιστική πολιτική που πρεσβεύει.
Σίγουρα δεν μπορεί να αναμειχθεί άμεσα στις επικείμενες εκλογές αλλά θα πρέπει να στηρίξει, στα πλαίσια βέβαια της πολιτικής δεοντολογίας, δυνάμεις του εθνικού ρεαλισμού κάτι το οποίο ήδη πράττει. Αν όμως οι σημερινές του επιλογές αντιμετωπίσουν θέμα εκλεξιμότητας τότε θα πρέπει, έστω παρασκηνιακά, να προωθήσει εναλλακτικές λύσεις. Είναι σε όλους γνωστό ότι διαθέτει και τις επιλογές αλλά και τους ανθρώπους ή καλυτέρα τον άνθρωπο που με εντιμότητα, μακριά από εξαρτήσεις και «πονηρές» σχέσεις, μπορεί να καταστήσει και πάλι την Κύπρο, «Ανεξάρτητη, ελεύθερη και ευημερούσα», όπως έλεγε ο αείμνηστος Ευάγγελος Αβέρωφ Τοσίτσας.
Loading ...
