πριν 17 ώρες
OMEGANEWS: Αύξηση των σημείων διέλευσης ζητά ο...
πριν 17 ώρες
OMEGANEWS: Δεν θα επισκεφθεί τελικά τον Λευκό...
πριν 19 ώρες
Δείτε απόψε στο OMEGANEWS (28 Μαρτίου 2024)
πριν 19 ώρες
Τα οδοφράγματα είναι ίσως το μόνο θέμα που σχετίζεται με το Κυπριακό και συζητείται εν μέσω πανδημίας. Από τις 23 Απριλίου του 2003, όταν για πρώτη φορά επετράπη η διέλευση προς τα κατεχόμενα, δηλαδή εδώ και 17 χρόνια, εντός ή εκτός κρίσεων, το ζήτημα αυτό είναι πάντα στην επικαιρότητα.
Αν και ο όρος «οδόφραγμα» χρησιμοποιείται ευρέως και συνεχώς αποτελεί αιτία αντιπαραθέσεων, δυστυχώς ακόμα να αντιληφθούμε την σωστή του έννοια.
Οδόφραγμα είναι εξ ορισμού, «πρόχειρη κατασκευή από οποιοδήποτε υλικό είναι διαθέσιμο που φράζει ένα δρόμο και χρησιμεύει ως οχύρωμα κατά τη διάρκεια εξεγέρσεων», ή ακόμα, «φυλάκιο με μπάρες που απαγορεύει την ελεύθερη διάβαση ενός δρόμου». Παρόμοια και η ερμηνεία που δίνεται από τον Μπαμπινιώτη. «Οδόφραγμα είναι το πρόχειρο και προσωρινό οχυρωματικό έργο το οποίο κατασκευάζεται από ετερόκλιτα υλικά και τοποθετείται καθέτως σε δρόμο με στόχο να εμποδιστεί η κυκλοφορία και η διάβαση».
Όπως συμβαίνει με το κάθε τι που έχει σχέση με το κυπριακό, έτσι και τα οδοφράγματα έχουν την δική τους ιστορία, άλλοτε ελπιδοφόρα και άλλοτε πονεμένη. Εμφανίστηκαν για πρώτη φορά τον Δεκέμβριο του 1963, μετά τις ταραχές που δημιουργήθηκαν με την πρόταση του Εθνάρχη Μακαρίου, του Νοεμβρίου του 1963, για αναθεώρηση των 13 σημείων του συντάγματος του 1960.
Τα τότε κατασκευάσματα ήσαν, στην κυριολεξία, οδοφράγματα γιατί ήσαν κατασκευασμένα από πρόχειρα υλικά και το κυριότερο, σκοπό είχαν την απαγόρευση της διέλευσης μεταξύ των περιοχών που ήλεγχε η Κυπριακή Δημοκρατία και των θυλάκων των Τ/Κ.
Η Τουρκική εισβολή του 1974 είχε αποτέλεσμα την επέκταση των συρματοπλεγμάτων κατά μήκος ολόκληρης της πράσινης γραμμής δημιουργώντας έτσι σε κάθε δρόμο και ένα οδόφραγμα.
Το 2003 έγινε η μεγάλη ανατροπή. Συγκεκριμένα στις 23 Απριλίου ο Ραούφ Ντενκτάς, μετά από πιέσεις ή καλύτερα μετά από εντολές του Ταγίπ Ερντογάν, εξαναγκάστηκε να προχωρήσει στην διάνοιξη του πρώτου οδοφράγματος, αυτού του Λήδρας Πάλας, μετατρέποντας έτσι τον δρόμο εκείνο από οδόφραγμα σε σημείο διέλευσης προς τις κατεχόμενες περιοχές. Η δυσφορία του τότε Τ/Κ ηγέτη ήταν έκδηλη, όπως άλλωστε φαίνεται από τις πρώτες του δηλώσεις. «Αυτή η προσωρινή φιλία και ο μήνας του μέλιτος είναι πολύ καλά αλλά να μην λανθάνετε κανείς νομίζοντας ότι θα διαρκέσουν για πάντα». Στην πορεία όμως αποδεικνύεται ότι ακόμα και ο Ραούφ Ντενκτάς έπεσε έξω. Δεν υπολόγισε ότι, βολεμένοι με το στάτους κβο, τον μήνα του μέλιτος τον εκμεταλλευτήκαμε και τον μετατρέψαμε σε έτη και όπως πορευόμαστε, οδεύουμε προς τον αιώνα του μέλιτος.
Μετά από τέσσερις ημέρες, δηλαδή στις 27 Απριλίου του 2003, ακολούθησε η διάνοιξη των οδοφραγμάτων Στροβιλιών και Περγάμου και στις 19 Μαΐου 2003 αυτού του Αγίου Δομετίου. Σήμερα υπάρχουν συνολικά 9 σημεία πρόσβασης προς τα κατεχόμενα.
Αν και υπήρχαν πληροφορίες για τους σχεδιασμούς των Τούρκων, η τότε κυβέρνηση του Τάσου Παπαδόπουλου αιφνιδιάστηκε. Εκτός του αιφνιδιασμού φανερή ήταν και η δυσφορία του τότε προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, ανάλογη με αυτήν του Ντενκτάς. «Αυτό δεν είναι μέτρο προς την λύση του κυπριακού και να διαχωρίζουμε τις κινήσεις εντυπωσιασμού ή όπως μερικοί λένε εξελίξεις προς την λύση του κυπριακού, από εξελίξεις εφαρμογής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», ήταν η πρώτη του αντίδραση.
Δυστυχώς, διαχρονικά, τις εξελίξεις που μπορούν να οδηγήσουν σε λύση, έτσι τις χαρακτηρίζουμε. Κίνηση εντυπωσιασμού χαρακτηρίσαμε το άνοιγμα των οδοφραγμάτων τον Απρίλιο του 2003, πυροτέχνημα την πρόσκληση/πρόκληση του Μουσταφά Ακιντζί, του Απριλίου του 2018, για υιοθέτηση του πλαισίου Γκουτιέρες, του μεγάλου μας κεκτημένου κατά τον Νίκο Κοτζιά ή της «προίκας» μας κατά τον Αβέρωφ Νεοφύτου, ως στρατηγική συμφωνία για συνολική διευθέτηση του Κυπριακού.
Σήμερα, 17 χρόνια μετά την διάνοιξη των οδοφραγμάτων, τα σημεία αυτά, είτε ανοικτά είτε προσωρινά κλειστά, δεν μπορούν να ονομάζονται οδοφράγματα γιατί ούτε πρόχειρα είναι ούτε κατασκευασμένα από ετερόκλιτα υλικά. Όσο και αν ορισμένοι δεν μπορούν ή δεν θέλουν να το συνειδητοποιήσουν, είναι σημεία διέλευσης τα οποία τουλάχιστον κρατούν ζωντανή την ελπίδα για τερματισμό των τετελεσμένων της κατοχής.
Σίγουρα θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι εμείς, λόγω πανδημίας, κλείσαμε μόνο τέσσερα οδοφράγματα ενώ αυτοί, με απόφαση της ψευδοκυβέρνησης, τα έκλεισαν όλα. Σωστός ισχυρισμός.
Όμως, ένα είναι το δεδομένο, είτε αρέσει είτε όχι στους διαχρονικά υποστηρικτές των μακροχρονίων, των προτάξεων και των σωστών περιεχομένων καθώς και στους νεοφανείς των παλινδρομήσεων και των προβληματισμών για σχέδια Β και Γ. Όταν ανοίγεις συρματοπλέγματα προωθείς την λύση και επανένωση διακηρύσσοντας έτσι ότι τα σύνορα μας είναι στην Κερύνεια. Αντίθετα, όταν τάσσεσαι υπέρ του κλεισίματος ή και το χειρότερο, όταν τα κλείνεις με προφάσεις εν αμαρτίαις, στοχεύεις στην οριστική διαίρεση και στην ντε γιούρε διχοτόμηση αποδεχόμενος έτσι ότι τα σύνορα μας είναι στην οδό Λήδρας.
Αν συνεχίσουμε να αντιμετωπίζουμε το θέμα των οδοφραγμάτων με τακτικισμούς, λαϊκισμούς και μικροπολιτικές, τότε τα συρματοπλέγματα της ντροπής, που σε εννέα σημεία μετατράπηκαν σε σημεία διέλευσης και επαναπροσέγγισης, θα πάρουν την τελευταία τους μορφή δηλαδή θα αποτελέσουν τα εξωτερικά μας σύνορα με ένα ξένο, με ένα τρίτο, με ένα γειτονικό κράτος που θα καταλήξει δυστυχώς να είναι η χαμένη μισή μας πατρίδα.