«O κύβος ερρίφθη», «alea jacta est» στα λατινικά, αναφώνησε ο Ιούλιος Καίσαρας στις 10 Ιανουαρίου 49 π.Χ., προετοιμαζόμενος να διασχίσει τη γέφυρα του ποταμού Ρουβίκωνα. Κάτι παρόμοιο αναφωνούμε και εμείς προετοιμαζόμενοι να διασχίσουμε τον δικό μας Ρουβίκωνα. Η μεγάλη αποφασιστικότητά μας για τις θέσεις τις οποίες θα θέσουμε στην άτυπη πενταμερή συνηγορεί στο ότι πράγματι «ο κύβος ερρίφθη». Αυτό που μένει να ευχηθούμε είναι να αντιλαμβανόμαστε ότι το να διασχίσεις τον Ρουβίκωνα είναι πάντα μια ριψοκίνδυνη και συγχρόνως τελεσίδικη απόφαση.
Πάμε στην πενταμερή με όπλο μας την Aποκεντρωμένη Oμοσπονδία, τελεία και παύλα, για να χρησιμοποιήσω μια επίκαιρη ατάκα. Μετά από τρία χρόνια αμφιταλαντεύσεων, προβληματισμών, μεταλλάξεων και παλινδρομήσεων βρήκαμε επιτέλους το αντίδοτο για το τέλμα που παρουσιάζεται στο Κυπριακό. Μάλιστα ο ΥΠΕΞ φαίνεται να είναι τόσο μελετημένος και αρκούντως προετοιμασμένος που δηλώνει ότι η αποκέντρωση είναι «μια μορφή λύσης που μπορεί να τύχει ευρύτερης αποδοχής από ε/κ και τ/κ και θα καταστήσει το κράτος πιο λειτουργικό». Ακόμα, ευελπιστεί ότι με αυτήν την πρόταση θα ανοίξει ο δρόμος για ουσιαστική πρόοδο.
Πραγματικά πόσο έχουμε «ταλαιπωρήσει» την Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία (ΔΔΟ) που υποτίθεται ότι, μετά τις συμφωνίες κορυφής του 1977 και 1979, αποτελεί τον εθνικό μας στόχο. Την μια της βάζουμε ένα επίθημα και την ονομάζουμε «ΔΔΟ με σωστό περιεχόμενο» και την άλλη ένα πρόθημα και την ονομάζουμε «Αποκεντρωμένη ΔΔΟ». Δυστυχώς όμως και στις δυο περιπτώσεις αυτοί οι ορισμοί είναι εκ του πονηρού για να διασφαλίσουμε την δεύτερη καλύτερη λύση δηλαδή την διατήρηση του υφιστάμενου στάτους κβο.
Άξιο απορίας ακόμα είναι το τι σημαίνει Αποκεντρωμένη Ομοσπονδία. Σίγουρα ετυμολογικά σημαίνει αποκέντρωση σε αντίθεση με την συγκέντρωση εξουσιών. Συνεπώς το μόνο που μένει να μάθουμε είναι το ποιες είναι επιτέλους αυτές οι περιβόητες εξουσίες που αν αποκεντρωθούν, τότε θα μας λύσουν το πρόβλημα. Αυτό ήταν και το μεγάλο ερώτημα του Μουσταφά Ακιντζί ο οποίος στο τέλος έμεινε με την απορία.
Βέβαια μπορεί τώρα ο μπροστάρης, είτε αυτοβούλως είτε καθηκόντως, της Αποκεντρωμένης ΔΔΟ να φαίνεται ο ΥΠΕΞ αλλά για να είμαστε δίκαιοι το πιστοποιητικό ευρεσιτεχνίας ανήκει στον ΠτΔ. Όλοι θυμούνται την πρώτη έκδοση της αποκέντρωσης. Χαλαρή την ονομάσαμε ως τροφή προς σκέψη με στόχο να γίνει τροφή προς πέψη. Επειδή όμως δεν «τσίμπησε» κανείς, γιατί μας πήρανε χαμπάρι ότι σκοπός δεν ήταν η λειτουργικότητα αλλά η αποφυγή της πολιτικής ισότητας, της αλλάξαμε όνομα, την «ανακαινίσαμε» και την παρουσιάσαμε στους ιθαγενείς ως μία ευφάνταστη ιδέα που θα οδηγήσει σε λύση και επανένωση.
Όσο περνούν τα χρόνια γινόμαστε όλο και πιο ευρηματικοί. ««Πενία τέχνας κατεργάζεται». Στην προκειμένη περίπτωση, «Εθνική πενία τέχνας κατεργάζεται».
Τώρα αυξήθηκαν οι επιλογές. Το «μενού» λύσεων μεγάλωσε με την προσθήκη της νέας μας συνταγματικής ανακάλυψης που ονομάζεται «Αποκεντρωμένη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία» και σε αυτήν την μορφή λύσης στοχεύουμε.
Είναι ίσως καιρός να εξηγήσουν και στους κοινούς θνητούς, οι οποίοι εδώ και τρία χρόνια ακούν για χαλαρές, σφιχτές, συγκεντρωτικές και αποκεντρωμένες ομοσπονδίες, ποια είναι επιτέλους η διαφορά μεταξύ της «σκέτης» ΔΔΟ από την αποκεντρωμένη. Τουλάχιστον να γνωρίζουμε πόσο «σφιχτή» ή πόσο «χαλαρή» θα πρέπει να είναι η ομοσπονδία που μας «πηγαίνει».
Αν πράγματι το πρόβλημα έγκειται στις εξουσίες της κεντρικής κυβέρνησης τότε είναι καιρός να μας πουν ποιος εναντιώθηκε στο Κρανς Μοντανά στην αποκέντρωση εξουσιών. Σίγουρα ο τότε τ/κ ηγέτης πάντα συμφωνούσε. Συνεπώς μήπως οι μόνοι που διαφωνούσαν μαζί μας είμασταν εμείς οι ίδιοι μέσα στα πλαίσια των παλινδρομήσεων και των τακτικισμών; Πως εξηγείται διαφορετικά το ότι αυξήσαμε τις εξουσίες της κεντρικής κυβέρνησης από 18 σε 28, τα δε όργανα χαμηλής πολιτικής από 35 σε 143;
Προς τι λοιπόν όλοι αυτοί οι προβληματισμοί περί πολιτικής ανισότητας τη στιγμή που όλες οι πλευρές δέχονται ότι μόνο οι σημαντικές εξουσίες θα παραμείνουν στην κεντρική κυβέρνηση; Προς τι όλο αυτή η παραφιλολογία περί θετικής ψήφου μόνο σε θέματα ζωτικής σημασίας; Είναι ποτέ δυνατόν οι βασικές εξουσίες να μην είναι ζωτικής σημασίας για την άλλη πλευρά; Εκτός και αν δεν λύσαμε το Κυπριακό γιατί μας απασχολούσαν οι επουσιώδεις εξουσίες.
Της προάλλες ο διαπραγματευτής μας Ανδρέας Μαυρογιάννης, γνωστός ως ο πατέρας του όρου «τέλος εποχής στο κυπριακό», ο οποίος επανάκαμψε καθότι πλέον η θέση του δεν αποτελεί θέση πλεονασμού, προσπαθώντας να μας διαφωτίσει για την αποκέντρωση μας σύγχυσε εντελώς. Έφερε παράδειγμα τις αρχαιότητες. Ανήκουν μεν στο κεντρικό κράτος αλλά η διαχείριση τους θα ανήκει στις συνιστώσες πολιτείες. Ε και; Ποιος επιτέλους διαφωνεί με αυτήν την ρύθμιση;
Αν πράγματι διαθέτουμε την πολιτική βούληση για λύση τότε θα πρέπει να δεχθούμε την αποτελεσματική συμμετοχή σε όλες τις εξουσίες της κεντρικής κυβέρνησης γιατί με την αποκέντρωση, την οποίαν όλοι αποδέχονται, όλες οι εξουσίες που θα παραμείνουν είναι ζωτικής σημασίας. Και για να είμαστε πιο συγκεκριμένοι, είναι ποτέ δυνατόν να δεχθούν ότι δεν χρειάζεται η μια θετική ψήφος σε θέματα κυριαρχίας, διεθνούς εκπροσώπησης, ιθαγένειας, ΑΟΖ, FIR, άμυνας και οικονομίας; Εκτός και αν άλλα έχουμε στο μυαλό και ισχύει το «γλώσσα λανθάνουσα την αλήθεια λέει», όταν στα ενεργειακά αφήσαμε να νοηθεί ότι δεν είναι απαραίτητη η συναίνεση της άλλης πλευράς.
Ας είμαστε επιτέλους ειλικρινείς και ας σταματήσουμε τις λεκτικές αλχημείες, τα κόλπα και τις εκ του πονηρού ανύπαρκτες και περίπλοκες συνταγματικές δομές. Άλλωστε ας μην ξεχνούμε ότι, «Απλά είναι τα λόγια της αλήθειας», όπως έλεγε ο Αισχύλος.
Ας σταματήσουμε να ταλαιπωρούμε τον διεθνή παράγοντα με τα καμώματά μας και το κυριότερο ας μην υποτιμούμε την νοημοσύνη κανενός. Ο ΟΗΕ και οι εταίροι μας μπορεί να κρατούν χαμηλούς τόνους όμως δεν είναι αμνοερίφια. Και αυτοί έχουν τις ικανότητες της αλεπούς. Συνεπώς το «Αλωπεκίζειν προς ετέραν αλώπεκα», δεν θα μας βγάλει πουθενά.