Όπως ήταν αναμενόμενο, η κρίση στην Ουκρανία έχει επισκιάσει την οποιαδήποτε προσπάθεια αναφορικά με το Κυπριακό. Σίγουρα η πρωτοβουλία του Ιωάννη Κασουλίδη για τα ΜΟΕ θα είχε διαφορετική αντιμετώπιση αν δεν υπήρχε η Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ανεξάρτητα όμως των πιο πάνω, η δική μας πλευρά άρχισε να ανακτά μέρος της χαμένης της αξιοπιστίας στους κόλπους των Βρυξελλών και στον ΟΗΕ. «Υπήρξαν μαύρες κηλίδες», ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός των εξωτερικών σε συνέντευξή του στον «Άλφα Κύπρου», μια άμεση παραδοχή του κλίματος καχυποψίας των εταίρων μας απέναντί μας, ως αποτέλεσμα των αλλοπρόσαλλων στάσεων που τηρήσαμε σε αρκετά σοβαρά θέματα αρχής με κλασσικό παράδειγμα το βέτο στο θέμα της Λευκορωσίας.
Μετά την Ρωσική εισβολή και τις κυρώσεις των ΗΠΑ και της ΕΕ εναντίον της Ρωσίας, το γεωπολιτικό σκηνικό αλλάζει και τίθεται εντονότερα από ποτέ η ανάγκη απεξάρτησης της Ευρώπης από τους Ρωσικούς ενεργειακούς πόρους.
Σίγουρα οι εταίροι μας δεν είναι τόσο αφελείς να πιστεύουν ότι τα ορυκτά καύσιμα της Ανατολικής Μεσογείου θα αντικαταστήσουν τα Ρωσικά, όπως πολλοί «φωστήρες» και «εξ ουρανού ειδήμονες» πιστεύουν. «Έως τα μέσα Μαΐου θα υποβληθεί πρόταση για την απεξάρτηση από τα Ρωσικά ορυκτά καύσιμα μέχρι το 2027», δήλωσε η πρόεδρος της κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Στην ουσία η ΕΕ προσπαθεί να επισπεύσει την πράσινη συμφωνία, το «Green Deal», για οριστική απεξάρτηση από το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο.
Μέσα σε αυτό το νέο ενεργειακό σκηνικό η Τουρκία αναβαθμίζεται ως η μεγαλύτερη γειτονική αγορά για τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων της Ανατολικής Μεσογείου. Το άνοιγμα της Τουρκίας προς το Ισραήλ επισφραγίστηκε με την πρόσφατη επίσκεψη του Ισραηλινού προέδρου στην Τουρκία. Αποδεικνύεται για ακόμη μια φορά ότι οι φίλοι γείτονές μας δεν ακολουθούν τις κοντόφθαλμες πολιτικές μηδενικού αθροίσματος που ακολουθούσαμε αλλά θέτουν ως πρώτιστο τα εθνικά τους συμφέροντα.
Επιπρόσθετα το ναυάγιο του EastMed, στην ουσία η αποκάλυψη της αλήθειας για τον «αγωγό ανέκδοτο», αναπόφευκτα θέτει την Τουρκία μέρος του ενεργειακού γίγνεσθαι της περιοχής κάτι που αν το εκμεταλλευτούμε σωστά θα μπορούσε να αποτελέσει ένα σημαντικότατο κίνητρο για να συναινέσει στη επίλυση του Κυπριακού. Μακριά από παιδαριώδεις πολιτικές, τσάπα μαγκιές και φαντασιώσεις περί ευρωπαϊκών κυρώσεων, μπορεί η Τουρκία να αντιληφθεί ότι το «τίμημα» για την συμμετοχή της στα ενεργειακά της περιοχής είναι οι υποχωρήσεις της στο Κυπριακό.
Σίγουρα το εθνικό μας ζήτημα, μιλώντας με ιατρικούς όρους, είναι σήμερα κλινικά νεκρό. Για σχεδόν πέντε χρόνια καμία ουσιαστική πρωτοβουλία.
Βιώνουμε την μεγαλύτερη περίοδο απραξίας. Ό ΟΗΕ παρουσιάζεται διστακτικός η δε ΕΕ φαίνεται να έχει πλέον συνειδητοποιήσει ότι η λύση δεν είναι εφικτή. Απόδειξη της απογοήτευσης του διεθνούς παράγοντα είναι η συνεχιζόμενη δυστοκία του ΓΓ των ΗΕ στον διορισμό ειδικού απεσταλμένου. Το δε τραγικό, επιρρίπτονται ευθύνες και στην δική μας πλευρά, όπως αυτό καταγράφεται με σαφήνεια στις εκθέσεις του ΓΓ προς το Συμβούλιο Ασφαλείας.
Όμως με τους νέους συσχετισμούς δυνάμεων και συμφερόντων ίσως να δημιουργούνται ξανά οι συγκυρίες του 2014 με την πρωτοβουλία του τότε αντιπροέδρου των ΗΠΑ και σημερινού προέδρου Τζο Μπάιντεν, η οποία είχε ως κεντρική ιδέα την καταλυτική επίδραση του ενεργειακού στην λύση του κυπριακού.
Ο Αμερικανός υπουργός εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν ανέφερε στον Ιωάννη Κασουλίδη, κατά την πρόσφατη συνάντησή τους στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ότι οι επικείμενες εκλογές σε Κύπρο και Τουρκία δεν βοηθούν και συνεπώς δεν βλέπει την οποιαδήποτε πρωτοβουλία τουλάχιστον πριν την εκλογή του νέου προέδρου της Δημοκρατίας. Σωστή διαπίστωση αλλά θα μπορούσε να εκληφθεί και ως προειδοποίηση. Με απλά λόγια, αν θα υπάρξει νέα προσπάθεια θα πρέπει ο νέος πρόεδρος να είναι πέραν πάσης αμφιβολίας υπέρ της συμφωνημένης μορφής λύσης. Εδώ που φτάσαμε, ακόμα ένας ηγέτης της λύσης που, «τώρα που τα βιώνει», μεταλλάσσεται σε ηγέτη της «δεύτερης καλύτερης», ή ένας της λύσης αλλά του οποίου πρώτιστος στόχος θα είναι η εξασφάλιση μιας νέας πενταετίας, θα είναι το τέλος και η ολοκληρωτική καταστροφή. Δεν υπάρχουν περιθώρια για περαιτέρω πειραματισμούς. Το θέμα δεν είναι τι προτίθενται οι ξένοι να πράξουν αλλά το πως θα κινηθούμε εμείς ως οι άμεσοι ενδιαφερόμενοι.
«Η Ελλάδα επιζεί ακόμα, επιζεί νομίζω μέσα από διαδοχικά θαύματα», έλεγε ο Νίκος Καζαντζάκης. Υπάρχουν πολλές απόψεις για το εάν η πιο πάνω ρήση του μεγάλου συγγραφέα είναι ορθή για την Ελλάδα. Ανεξάρτητα όμως των απόψεων αυτών, σίγουρα για την Κύπρο ισχύει. Αυτό αποδεικνύεται από την νεότερη ιστορία μας. Αν και απορρίψαμε τόσες και τόσες προτάσεις, πάντα ως εκ θαύματος, παρουσιάζεται μια νέα ευκαιρία. Κλασσικό παράδειγμα το δημοψήφισμα του 2004 για το σχέδιο Ανάν. Μετά την απόρριψη του σχεδίου των ΗΕ και οι πλέον αισιόδοξοι πίστευαν ότι ήταν το τέλος. Τότε η κατάσταση ήταν τόσο τραγική που ο εμπνευστής του ΟΧΙ, πρόεδρος Παπαδόπουλος, σε ερώτηση των Times του Λονδίνου για το τι θα γίνει με το κυπριακό, είχε πει το «αλησμόνητο», «Μακάρι να 'ξερα». Και όμως οι συγκυρίες που δημιουργήθηκαν, μετά από δεκατρία χρόνια, ήσαν τέτοιες που το «θαύμα» επαναλήφθηκε τον Ιούλιο του 2017 στο Κραν Μοντανά, μια μοναδική ευκαιρία που δυστυχώς με τους χειρισμούς μας κατέληξε σε εθνική τραγωδία.
Συμπερασματικά, μπορεί όλα να δείχνουν ότι το κυπριακό τέλειωσε και το ουκρανικό να μονοπωλεί το ενδιαφέρον του διεθνούς παράγοντα αλλά φαίνεται να υπάρχει η δυνατότητα για ακόμα ένα νέο, σίγουρα το τελευταίο «θαύμα». Τα πάντα θα εξαρτηθούν από τις εκλογές του 2023 και σε ποιους θα εμπιστευθούμε την διαχείριση του εθνικού μας ζητήματος και κατ’ επέκταση το μέλλον των επόμενων γενεών σε αυτόν τον δύσμοιρο τόπο.
Loading ...
