Εμμονή σε ποιους στόχους, ποιες αρχές;

Πάμπος Χαραλάμπους

26/01/2023
15:56

-+=

Στις 19 Ιανουαρίου γιόρταζε τα ονομαστήρια του ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος. Όταν ζούσε. Με την ευκαιρία τελέστηκε μνημόσυνο στο οποίο μίλησε ο πρώην πρόεδρος της Βουλής και της ΕΔΕΚ, Γιαννάκης Ομήρου στη γενέτειρά του Παναγιά. Παλαιότερα τηρούσαμε την ημέρα που γιόρταζε την ονομαστική γιορτή του ο Μακάριος, ως αργία*. Μιλώντας, λοιπόν, στο μνημόσυνο του Μακαρίου ο κ. Ομήρου είπε: «Η σημερινή κρίσιμη εθνική συγκυρία απαιτεί αξιοποίηση του βασικού διαχρονικού μηνύματος του Μακαρίου που υπήρξε η εμμονή σε στόχους και αρχές».

Ποιοι όμως ήταν οι στόχοι του Μακάριου, για να αξιοποιήσουμε σήμερα που έχουμε κρίσιμη εθνική συγκυρία; Η Ένωση; Το εφικτό; Το ευκταίο; Η διεθνοποίηση; Η ομοσπονδία; Ο μακροχρόνιος; Ποιες ήταν οι αρχές του; Η πίστη στο Σύνταγμα; Υπονόμευση του Συντάγματος; Το Σχέδιο Ακρίτας; Η απαγόρευση επιστροφής των Τουρκοκυπρίων που σπούδαζαν στην Τουρκία με το πρόσχημα ότι λάμβαναν στρατιωτική εκπαίδευση; Ότι είναι όλα ελληνικά και οι Τουρκοκύπριοι δεν θα ανθέξουν και θα παραδοθούν; Ότι η Ελλάδα διάπραξε εισβολή στην Κύπρο; Ότι η Τουρκία είχε εγγυητική υποχρέωση να προστατεύσει τους Τουρκοκύπριους;

Ο Λεόντιος Ιεροδιακόνου κυκλοφόρησε το περασμένο καλοκαίρι το βιβλίο του, «Μοιραία ηγεσία» στο οποίο δυσκολεύεται να εντοπίσει στόχους (εθνικούς, εννοείται) και αρχές στον Μακάριο. Εντοπίζει επαναλαμβανόμενα μοτίβα προβληματικής ηγετικής συμπεριφοράς, όπως λήψη σοβαρών αποφάσεων χωρίς μελέτη και προγραμματισμό, διαμόρφωση πολιτικής από τον άμβωνα και τα εθνικά μνημόσυνα, υπερβολική προστασία της πολιτικής καριέρας και δημοτικότητας, αδυναμία λήψης σκληρών αλλά αναγκαίων αποφάσεων, καθώς και αμφίσημες πολιτικές αποφάσεις, με διχασμένες σκέψεις και συναισθήματα, που οδηγούσαν τελικά σε πολιτική και διπλωματική ανακολουθία και αναξιοπιστία.

Εξάλλου, στο άρθρο του, που δημοσιεύτηκε την Κυριακή, 15/1/23, στην «Αλήθεια», διαπιστώνει: «O Μακάριος για σχεδόν τριάντα χρόνια που βρισκόταν στη ηγεσία των Ελληνοκυπρίων επέζησε ενός πολύ μεγάλου αριθμού Ελλήνων πρωθυπουργών και κυβερνήσεων. Με κανένα πρωθυπουργό και με καμιά κυβέρνηση δεν κατάφερε να αναπτύξει γνήσιες και ειλικρινείς σχέσεις. Αντίθετα, με όλους τους πρωθυπουργούς και με όλες τις κυβερνήσεις αναπτυσσόταν καχυποψία και υπόσκαψη». Αυτό, έγραψε ο κ. Ιεροδιακόνου, μας οδηγεί σε ένα αβίαστο συμπέρασμα: Αφού όντως, κανένας από τους πολλούς Έλληνες πρωθυπουργούς δεν πείστηκε για την ειλικρίνεια και την αξιοπιστία του μπορεί να υπολογίσουμε πόσο πιο υποβαθμισμένη ήταν η αξιοπιστία του στα μάτια των άλλων ηγετών από τους οποίους προσμέναμε υποστήριξη για να λύσουμε το πρόβλημά μας με μια πανίσχυρη γείτονα, η οποία πάντοτε έβρισκε τον τρόπο να κερδίζει τη διεθνή κατανόηση και αποδοχή. Ακόμα και την ώρα της εισβολής της στην Κύπρο.

Κάθε φορά που οι πολιτικοί μας μνημονεύουν τον Μακάριο και μας καλούν να εμμείνουμε στους στόχους και τις αρχές του, να μας τους λένε κιόλας για να μην συγχυζόμαστε και μεταφορικά και κυριολεκτικά.

Δεν κατάλαβε ποτέ γιατί επί δεκάδες χρόνια μετά τον θάνατο του Μακάριου γιορτάζουμε τα ονομαστήριά του. Στην ονομαστική γιορτή κάποιου του ευχόμαστε χρόνια πολλά. Στον αείμνηστο εθνάρχη μας τι να ευχηθούμε;