Όταν δικαιώνεται η διορατικότητα
Τα ξένα ειδησεογραφικά μεταδίδουν ότι οι δανειολήπτες βρίσκονται πλέον σε εξαιρετικά ασφυκτικό κλοιό λόγω των αλλεπάλληλων αυξήσεων στα επιτόκια. Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) να αυξήσει επιπλέον το βασικό επιτόκιο του ευρώ κατά 50 μονάδες βάσης (0,5%) την Πέμπτη εντείνει ακόμη περισσότερο τις πιέσεις, τόσο προς τα νοικοκυριά όσο και προς τις επιχειρήσεις που βλέπουν το κόστος εξυπηρέτησης των δανείων τους να εκτινάσσεται.
Μάλιστα, με βάση τα όσα ανέφερε η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ την Πέμπτη αλλά και τις εκτιμήσεις των αναλυτών, τα υψηλά επιτόκια «ήρθαν για να μείνουν», τουλάχιστον για όλο το 2023 και κατά πάσα πιθανότητα εντός του 2024. Δεν αποκλείεται μάλιστα η αύξηση της Πέμπτης να μην είναι καν η τελευταία, καθώς η ΕΚΤ έχει ως πρωταρχικό της στόχο την τιθάσευση του πληθωρισμού μέσω της σκληρής νομισματικής πολιτικής.
Η εξέλιξη αυτή συνεπάγεται σημαντικές επιπτώσεις στους δανειολήπτες, με τις μεγαλύτερες πιέσεις να δέχονται αυτή τη στιγμή όσοι έχουν στεγαστικό δάνειο με κυμαινόμενο επιτόκιο καθώς και οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις με δάνεια επίσης με κυμαινόμενο επιτόκιο. Τεράστιο πρόβλημα, ειδικά για την Κύπρο, θα αντιμετωπίσουν αναδιαρθρωμένα μη εξυπηρετούμενα δάνεια τα οποία οι δανειολήπτες βρίσκονται στα όριά τους. Δεν έχουν τη δυνατότητα αύξησης ούτε ενός ευρώ. Αυτό σημαίνει πως ο κίνδυνος να περάσουμε σε ένα κύκλο κόκκινων δανείων είναι άμεσος.
Δεν υπάρχει πρόθεση ρεβανσισμού ή δικαίωσης του υποψήφιου που έχασε τις εκλογές, αλλά είναι δίκαιο να θυμίσουμε πως όταν ο Αβέρωφ Νεοφύτου προειδοποιούσε για το επερχόμενο τσουνάμι, οι κερδισμένοι των εκλογών τον κατηγορούσαν οι μεν ότι επενδύει στο φόβο, και οι δε ότι καταστροφολογεί.
Τότε, που σχολίαζα τις ανεύθυνες επικρίσεις κατά του Αβέρωφ Νεοφύτου, θύμιζα ένα από τα πολλά αποφθέγματα του Αϊστάιν, ότι «οι ευφυείς άνθρωποι λύνουν τα προβλήματα, οι μεγαλοφυείς τα προβλέπουν». Λοιπόν. Εμείς στην Κύπρο έχουμε ανθρώπους – ηγέτες που δεν έχουν την ευφυία να λύνουν προβλήματα. Αντίθετα. Έχουν την ικανότητα να τα διαιωνίζουν, να σταδιοδρομούν πάνω τους και να τα πολλαπλασιάζουν. Οι πιο ικανοί ηγέτες μας κομπάζουν ότι κατάφεραν να αποτρέψουν λύσεις (την «κακή λύση» του κυπριακού), ωσάν και η αποστολή τους να μην ήταν να πετύχουν μια καλή λύση (μια λύση είναι αυτονόητο ότι είναι καλή, αλλιώς δεν είναι λύση). Να ζητήσουμε μεγαλοφυείς; Είναι αστείο. Όταν δεν έχουμε ευφυείς να λύνουν προβλήματα, θα έχουμε μεγαλοφυείς που θα τα προβλέπουν; Όποιος τα προβλέπει, τον βγάζουμε κινδυνολόγο και επενδυτή του φόβου.
