Απαντά το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων στον Ανδρέα Μαυρογιάννη, ο οποίος μέσω του Επιτελείου του εξέδωσε ανακοίνωση αναφορικά με τη δημιουργία σιδηροδρόμου και τραμ στην Κύπρο.
Αυτούσια η απάντηση του Υπουργείου Μεταφορών:
Είναι με έκπληξη που διαβάσαμε την Ανακοίνωση του υποψηφίου για την προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Ανδρέα Μαυρογιάννη σε σχέση με την πρωτοβουλία να θέσουμε ενώπιων της Επιτρόπου μεταφορών της ΕΕ θέμα χρηματοδότησης για τη δημιουργία σιδηροδρόμου και τραμ.
Πραγματικά διερωτόμαστε εάν το να συζητούμε με την αρμόδια Επίτροπο της ΕΕ για τις Μεταφορές κ. Αδίνα Βαλεάν την πιθανότητα χρηματοδότησης από Ευρωπαϊκά κονδύλια για τη δημιουργία σιδηροδρόμου και τραμ στην Κύπρο αποτελεί εμπαιγμό για τη νοημοσύνη των πολιτών. Η κυρία Βαλεάν βρήκε τις προτάσεις μας ενδιαφέρουσες και ανέφερε ότι μπορεί να εξεταστεί η χρηματοδότηση στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού προγράμματος «Συνδέοντας την Ευρώπη».
Η χρονική στιγμή ήταν η πλέον κατάλληλη και αποτελεί στρατηγική επιλογή, αφού τα τελευταία χρόνια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θέσει σαν προτεραιότητα της τον εκσυγχρονισμό των σιδηροδρόμων και τη βελτίωση της συνδεσιμότητας μεταξύ των χωρών μελών της ΕΕ χρησιμοποιώντας τους σιδηροδρόμους. Το 2021 ήταν το Ευρωπαϊκό έτος σιδηροδρόμων και πολύ σύντομα στις 20-21 Οκτωβρίου 2022, οι σιδηρόδρομοι θα αποτελέσουν το μοναδικό θέμα συζήτησης στην ημερήσια διάταξη του Άτυπου Συμβουλίου Υπουργών Μεταφορών της ΕΕ που οργανώνεται κάτω από την Τσέχικη Προεδρία της ΕΕ.
Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω και για να αξιοποιήσουμε στο μέγιστο την επίσκεψη της Επιτρόπου στην Κύπρου, θέσαμε, για πρώτη φορά σε επίπεδο Επιτρόπου της ΕΕ, την ανάγκη χρηματοδότησης σιδηροδρόμου από κονδύλια της ΕΕ και θα εγείρουμε το θέμα και στο Άτυπο Συμβούλιο Υπουργών στην Πράγα.
Έχει προηγηθεί σημαντική τεχνοκρατική δουλειά, αλλά δυστυχώς το κόστος κατασκευής είναι απαγορευτικό. Για τη σιδηροδρομική γραμμή που θα ενώνει τη Λευκωσία με τη Λάρνακα και το αεροδρόμιο και τη Λευκωσία με τη Λεμεσό και το λιμάνι Λεμεσού το κόστος υπολογίζεται γύρω στα 1.6 δισεκατομμύρια ευρώ και για τη δημιουργία τραμ στη Λευκωσία το κόστος υπολογίζεται στα 350 εκατομμύρια ευρώ. Πιθανή χρηματοδότηση από την ΕΕ θα καταστήσει και τα δυο έργα βιώσιμα και υλοποιήσιμα.
Όσον αφορά τις προτάσεις που αναφέρει ο κ. Μαυρογιάνης ως δικές του, πρόκειται για δράσεις και πρωτοβουλίες που από καιρό η κυβέρνηση του κ. Νίκου Αναστασιάδη έχει τροχοδρομήσει και βρίσκονται σε στάδιο υλοποίησης. Τα λιγοστά μέτρα που αναφέρονται στην ανακοίνωση βρίσκονται ήδη σε στάδιο υλοποίησης, για παράδειγμα μας προκαλεί έκπληξη που δεν γνωρίζει ο κ. Μαυρογιάννης και το επιτελείο του ότι έχει ήδη συμφωνηθεί μεταξύ Υπουργείου Οικονομικών και ΠΑΣΥΔΥ η επέκταση του ευέλικτου ωραρίου με βάση το 7:00 – 8:30.
Παραθέτουμε πιο κάτω έναν μικρό αριθμό από δράσεις και έργα που έχουμε προωθήσει/υλοποιήσει:
- Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ). Έχουν ολοκληρωθεί για τη Λεμεσό και τη Λάρνακα και τροχοδρομείται σημαντικός αριθμός έργων με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από το ταμείο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Επίσης σημαντικός αριθμός έργων έχει ολοκληρωθεί με το προηγούμενο Ολοκληρωμένο Σχέδιο Κινητικότητας Λευκωσίας, το οποίο σήμερα βρίσκεται στο στάδιο επικαιροποίησης του. Παράλληλα, έχει υπογραφεί η σύμβαση για την εκπόνηση του ΣΒΑΚ για την ελεύθερη Επαρχία Αμμοχώστου και ολοκληρώνεται σύντομα η διαδικασία αξιολόγησης και κατακύρωσης για το ΣΒΑΚ Επαρχίας Πάφου.
- Το Σχέδιο Δράσης της Προώθησης Χρήσης του Ποδηλάτου 2021 – 2023, το οποίο έχει εγκριθεί για πρώτη φορά στη χώρα μας από το Υπουργικό Συμβούλιο τον Μάρτιο 2021 και το οποίο υλοποιείται. Συμπεριλαμβάνει σειρά 17 δράσεων και πρωτοβουλιών, όπως η ενίσχυση των ποδηλατικών υποδομών αλλά και σχέδια επιχορήγησης για την αγορά καινούργιου ποδηλάτου. Το σχέδιο ετοιμάστηκε σε συνεργασία με την Ομοσπονδία Ποδηλασίας και το Συμβούλιο για την Ενίσχυση της Χρήσης του Ποδηλάτου.
- Δράσεις και έργα τα οποία αποτέλεσαν προϊόν μελετών των Ολοκληρωμένων Σχεδίων αλλά και ΣΒΑΚ παγκύπρια. Συγκεκριμένα, αναφέρουμε την υλοποίηση του πολυκεντρικού συστήματος δημοσίων μεταφορών στη Λευκωσία, τη δημιουργία των λεωφορειολωρίδων και η μονοδρόμηση της λεωφόρου Μακαρίου, η δημιουργία ποδηλατοδρόμων σε παγκύπρια βάση, η σύνδεση με ποδηλατοδρόμο των πανεπιστημίων της Λευκωσίας μεταξύ τους και με το κέντρο της πόλης όπως και με το γραμμικό πάρκο Πεδιαίου ποταμού. Η αναβάθμιση υποδομών της οδού Μισιαούλη και Καβάζογλου στη Λεμεσό, η επέκταση Γραμμικού Πάρκου Γαρύλλη – Οργανική Σύνδεση με τη Θάλασσα κατά μήκος των οδών Παλλάδος/Δημοκρατίας/Αλεξανδρείας στη Λεμεσό.
- Την εκπόνηση μελέτης στα πλαίσια του ΣΒΑΚ Λευκωσίας για τα ωράρια λειτουργίας στην Εκπαίδευση και Δημόσια Υπηρεσία, με στόχο την ομαλοποίηση του κυκλοφοριακού. Σημειώνουμε ότι υπάρχει συμφωνία για το ευέλικτο ωράριο, η οποία έχει ήδη ανακοινωθεί αλλά πιθανόν να τροχοδρομηθούν και άλλες αλλαγές, αφού σε μερικές μέρες παραδίδεται σχετική μελέτη, η οποία θα εξετάσει την επίδραση αλλαγών στο υφιστάμενο ευέλικτο ωράριο στη Δημόσια Υπηρεσία αλλά και τυχόν μετακίνησης στα ωράρια λειτουργίας της εκπαίδευσης, με στόχο να τεθούν άμεσα τα αποτελέσματα και οι εισηγήσεις ενώπιον των κοινωνικών εταίρων για λήψη αποφάσεων.
- Σε μερικές μέρες στο πλαίσιο της εκπόνησης μελέτης του ΣΒΑΚ Λευκωσίας, παραδίδεται η προκαταρκτική μελέτη και προσχέδια του άξονα του τραμ και δικτύου λεωφορειολωριδων. Στόχος με την υλοποίηση του ΣΒΑΚ είναι η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου δικτύου λεωφορειολωρίδων, έτσι ώστε να επιτευχθεί η ανταπόκριση μεταξύ των μέσων δημοσίων μεταφορών και η απρόσκοπτη κυκλοφορία τους. Με την ολοκλήρωση των εγγράφων προσφορών και κατασκευαστικών σχεδίων, το Τμήμα Δημοσίων Έργων θα προχωρήσει σε προκήρυξη και υλοποίηση αυτών των σημαντικών για τις δημόσιες μεταφορές υποδομών. Ταυτόχρονα, σε ότι αφορά τη Λεμεσό και Λάρνακα, στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και στη βάση των ΣΒΑΚ που εκπονήθηκαν για τις πόλεις αυτές το 2019 και 2020 αντίστοιχα, προωθείται η υλοποίηση αριθμού λεωφορειολωρίδων συμπεριλαμβανομένων και λεωφορειολωρίδων στο παραλιακό μέτωπο της Λεμεσού.
- Έργα για την ολοκλήρωση του κύριου οδικού δικτύου της Κύπρου συμπεριλαμβανομένων του περιμετρικού αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας, ανισόπεδους κόμβους και ανακατασκευές και διαπλατύνσεις δρόμων. Το Υπουργείο Μεταφορών έχει υπό κατασκευή ή σε διαδικασία προσφοροδότησης όλους τους σημαντικούς και πολυαναμενόμενους αυτοκινητόδρομους αλλά και σημαντικά οδικά δίκτυα που πολίτες και τοπικές κοινωνίες ανέμεναν εδώ και δεκαετίες. Σήμερα, έχουμε υπό κατασκευή τους αυτοκινητόδρομους Πάφου – Πόλης, Λεμεσού – Σαΐττα, Περιμετρικού Λευκωσίας, Αστρομερίτη – Ευρύχου, Λάρνακας – Δεκελειας, Δερύνειας – Σωτήρας, Διερώνας – Αρακαπά, τη Λεωφόρο Τσερίου στο Τσέρι και πάρα πολλά μικρότερά έργα και σε προσφορά τους δρόμους Παλαιχωρίου – Λευκωσίας, Ιπποκράτους – Αργυρουπόλεως και έχουν ήδη παραδοθεί οι παρακαμπτήριοι Γερμασόγειας και Γεροσκήπου και ωριμάζουν σημαντικά οδικά δίκτυα όπως η Αλεξανδρουπόλεως στη Λευκωσία, ο ανισόπεδος κόμβος στη Σταυρού, η Λεωφόρος Ακαδημίας και πάρα πολλά άλλα.
- Αξιοποιούμε την τεχνολογία για τη διαχείριση της κυκλοφορίας και βελτίωση του κυκλοφοριακού, αφού ήδη έχει εγκατασταθεί σχετικό σύστημα στον κυκλικό κόμβο της Αγίας Φυλάξεως στη Λεμεσό και τροχοδρομείται η εγκατάσταση παρόμοιου συστήματος στον Παρακαμπτήριο Λεμεσού στους κυκλικούς κόμβους Πολεμιδιών/Τροόδους και Λιμανιού. Επίσης σε μερικές εβδομάδες θα ανακοινωθεί η προσφορά για την εγκατάσταση «Νέου Περιφερειακού Συστήματος Ελέγχου της Κυκλοφορίας» σε 125 σημεία σε Λευκωσία και Λεμεσό που θα ρυθμίζουν δυναμικά την κυκλοφορία (real time) που σύμφωνα με υπολογισμούς θα μειώσουν τις καθυστερήσεις 15-35%. Ένα ποσοστό το οποίο ιδιαίτερα σε ότι αφορά τη Λευκωσία θα προστεθεί στη βελτίωση που θα επιφέρει η ολοκλήρωση του Περιμετρικού Αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας που υπολογίζεται ότι θα μειώσει την κυκλοφορία στην είσοδο της Λευκωσίας κατά 25%.
- Την εγκατάσταση 120 μετρητών κυκλοφορίας στο κύριο οδικό δίκτυο της Λευκωσίας και στους αυτοκινητοδρόμους της Κύπρου και προωθείται η επέκταση τους για πλήρη κάλυψη του οδικού δικτύου παγκύπρια μέσα από συγχρηματοδοτούμενα έργα του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που θα φθάσουν σε αριθμό τους 300 μετρητές, 160 και πλέον κάμερες και 45 ηλεκτρονικές πινακίδες με στόχο την ενημέρωση των χρηστών του οδικού δικτύου.
- Παράλληλα, εκπονείται η μελέτη Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου Χερσαίων Μεταφορών, όπου εντάσσεται στους όρους εντολής η επικαιροποίηση του κυκλοφοριακού μοντέλου για όλη την Κύπρο, το οποίο θα συμπεριλάβει και τα μέσα μαζικής μεταφοράς σταθερής τροχιάς, όπως σιδηρόδρομο ελαφρού Τύπου.
- Οι δημόσιες μεταφορές έχουν μπει ήδη σε νέα βάση με συμβόλαια παραχώρησης που προωθούν την ανανέωση στόλων, την ενθάρρυνση των παραχωρησιούχων για βελτίωση της υπηρεσίας και την προσέλκυση περισσότερων επιβατών, αυξημένη συχνότητα και υπηρεσία και βελτιωμένο δίκτυο στη βάση σχεδιασμών που προκύπτουν μέσα από ΣΒΑΚ σε κάθε αντίστοιχη περιοχή. Οι ίδιοι οι παραχωρησιούχοι αναλαμβάνουν το ρίσκο του λειτουργικού κόστους όπως και των εσόδων. Συγκεκριμένα εφαρμόζεται:
- 22% αύξηση στα χιλιόμετρα της υπηρεσίας, με στόχο τη μέγιστη συνδυασμένη συχνότητα (συχνότητα λεωφορείων που φτάνουν στη στάση ανεξαρτήτως της γραμμής): (α) αστικές διαδρομές 20 λεπτά σε ώρες αιχμής και 40 λεπτά σε ώρες εκτός αιχμής, (β) περιφερειακές διαδρομές 60 λεπτά σε ώρες αιχμής και 180 σε ώρες μη αιχμής,
- 18ωρη ημερήσια υπηρεσία,
- Νυχτερινή υπηρεσία από τις 21:00 μέχρι τις 04:30,
- Δύο διαδρομές κατ’ ελάχιστον σε απομακρυσμένες περιοχές,
- Μέγιστη απόσταση από και προς τη στάση 400 μέτρα,
- Ο αριθμός των μετεπιβιβάσεων προς οποιοδήποτε προορισμό δεν θα ξεπερνά τις δύο. Το επίπεδο της υπηρεσίας ελέγχεται με το σύστημα βαθμολόγησης και επιβολής κυρώσεων το οποίο βασίζεται σε 10 Βασικούς Δείκτες Επίδοσης οι οποίοι χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό των αστοχιών (αποκλίσεων) της επίδοσης του Παραχωρησιούχου,
Στις νέες Συμβάσεις υπάρχουν πρόνοιες με τις οποίες το Υπουργείο δικαιούται αν διαπιστώσει ότι, υπάρχουν επιβατικές ανάγκες οι οποίες προστάζουν την προσθήκη επιπλέον συχνοτήτων ή καινούριων διαδρομών να απαιτήσει άμεσα την κάλυψη των αναγκών αυτών από τους Παραχωρησιούχους.
Το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων λόγω της έναρξης των νέων Συμβάσεων Παραχώρησης Δημόσιων Επιβατικών Μεταφορών εφάρμοσε νέα Πολιτική Κομίστρων και στα πλαίσια της κοινωνικής πολιτικής που εφαρμόζει παρέχει επιπλέον διευκολύνσεις σε ευπαθείς ομάδες και συγκεκριμένα:
Δεν καταβάλλεται κόμιστρο για:
- Δικαιούχους Ευρωπαϊκής Κάρτας Αναπηρίας και συνοδούς τους, όπου στην Ευρωπαϊκή Κάρτα Αναπηρίας υπάρχει η σήμανση «Α» (Assistant), η οποία καταδεικνύει την ανάγκη συνοδού.
- Άτομα σε αναπηρικά καροτσάκια
- Τυφλούς (οι οποίοι δύνανται να συνοδεύονται και από σκύλο οδηγό – Guide Dog)
- Συνοδούς τυφλών ατόμων ή ατόμων σε αναπηρικά καροτσάκια (νοείται στην παρουσία των ατόμων που συνοδεύονται)
Το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων έχει συνάψει Σύμβαση για την τριετία 2022-2025 με το Πανεπιστήμιο Κύπρου (Εργαστήριο Συγκοινωνιακής Μηχανικής – Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος) για την παροχή υπηρεσιών σχετικών με την τεχνική υποστήριξη στην ανάπτυξη των συστημάτων των δημοσίων μεταφορών. Το αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας αποσκοπεί στη βελτίωση των υπηρεσιών που προσφέρονται από το Δημόσιο προς το σύνολο των πολιτών και αφορούν το σύστημα των Δημοσίων Μεταφορών.
- Η αύξηση στις διακινήσεις με δημόσιες μεταφορές κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης Νίκου Αναστασιάδη είναι σχεδόν στο 91.3% (δηλαδή από 11.5 εκ. διακινήσεις το 2012 στις 22 εκ. διακινήσεις το 2019), χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η χρονική περίοδος 2020 και 2021 όπου υπήρξε σοβαρή επίπτωση λόγω των περιοριστικών μέτρων που εφαρμόστηκαν για τη μη εξάπλωση του COVID19, και με το 2022 να προβλέπεται ακόμη πιο αυξημένο σε σχέση με το 2019 δηλαδή πέραν του 100% αύξηση.
- Τον σχεδιασμό και την προκήρυξη προσφοράς για την κατασκευή μοντέρνων στάσεων και στεγάστρων παγκύπρια. Το έργο βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο προσφοροδότησης και αναμένεται η υποβολή οικονομικών προσφορών μέχρι το τέλος του έτους. Συμπεριλαμβάνει την υλοποίηση μοντέρνων – έξυπνων:
– 350 στάσεων απλού τύπου,
– 1350 μικρών στεγάστρων,
– 650 μεγάλων στεγάστρων
– 100 μεγάλων στεγάστρων για ορεινές κοινότητες,
– 600 αναβαθμίσεων υφιστάμενων στεγάστρων
– Αντικατάσταση 2000 υφιστάμενων στάσεων με στάσεις απλού τύπου
– Φωτοβολταϊκών συστημάτων,
– 500 ηλεκτρονικών πινακίδων
– 200 ποδηλατοστάτων και 20 ποδηλατοστασίων.
- Μεταφορά Μαθητών Δημοτικού από πόρτα σε πόρτα: εφαρμόζεται με επιτυχία σε πιλοτική φάση η μεταφορά μαθητών δημοτικού από πόρτα σε πόρτα στα σχολεία τους με στόχο την προσφορά καθολικής υπηρεσίας
Τέλος, θα θέλαμε να παρατηρήσουμε ότι ενώ η πρόταση για τη δημιουργία τραμ και σιδηροδρόμου χαρακτηρίστηκε ως εμπαιγμός προς τη νοημοσύνη των πολιτών η Ανακοίνωση του κ. Μαυρογιάννη καταλήγει ακριβώς με το ίδιο πράγμα δηλαδή, προτείνει τη δημιουργία δικτύου τραμ.
