Οι πρώτες εντυπώσεις για την απεσταλμένη του ΓΓ κ. Ολγκίν Κουεγιάρ, είναι καλές. Δουλεύει αθόρυβα, συγκροτημένα και μιλά πολύ λίγο. Σίγουρα έχει περάσει μόνο ένας μήνας αφότου ανέλαβε και μόλις τελειώσει ο «μήνας του μέλιτος», οι λεγόμενες πατριωτικές δυνάμεις θα αρχίσουν, ήδη ορισμένοι άρχισαν, να την κατηγορούν για φιλότουρκη στάση και διάφορα άλλα που είδαμε στην περίπτωση του Αλβάρο Ντε Σότο, του Αλεξάντερ Ντάουνερ, του Εσπεν Μπαρθ Άϊντα και γενικά για όλους ανεξαιρέτως τους απεσταλμένους των ΗΕ.
Αυτό όμως το οποίο εσκεμμένα δεν αντιλαμβανόμαστε είναι το ότι οι υπηρεσίες της κ. Κουεγιάρ έχουν συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, αυτό των έξι μηνών. Αυτός ήταν ο όρος της άλλης πλευράς τον οποίο αποδέχθηκε ο Αντόνιο Γκουτέρες. Το αν το αποδεχόμαστε ή όχι δεν έχει καμία σημασία γιατί μετά την πάροδο του χρόνου αυτού τα ΗΕ θα αποφασίσουν για το αν υπάρχει κοινό έδαφος ή όχι και θα αποδώσουν ευθύνες.
Πολλοί αναφέρουν το γνωστό τροπάρι ότι δεν πρέπει να δεχθούμε ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα και άλλα κουραφέξαλα γιατί είναι υπέρ της θέσης των συνομιλιών απλά για να συνομιλούμε. Το χρονοδιάγραμμα αυτό πρώτα απ’ όλα δεν είναι ασφυκτικό, αντίθετα είναι πολύ χαλαρό. Δεύτερο μετά την πάροδο των έξι μηνών, στην περίπτωση που η διεθνής κοινότητα αποφανθεί ότι δεν υφίσταται κοινό έδαφος και επιρριφθούν ευθύνες και στην δική μας πλευρά, τότε δικαιολογημένα οι Τ/Κ θα ζητήσουν να παρθεί απόφαση για το μέλλον τους. Δεν μπορεί να συνεχιστεί η εκκρεμότητα της απομόνωσής τους των 60 χρόνων. Στο κάτω κάτω η μη ύπαρξη λύσης δεν βαραίνει μόνο αυτούς. Το 1972, το 2004 και το 2017 δεν μπορούμε να μιλούμε για Τουρκική αδιαλλαξία αλλά για Ελληνοκυπριακή.
Συνεπώς τα αστεία τέλειωσαν και το όποιο λάθος θα έχει το μεγαλύτερο κόστος για την δική μας πλευρά.
Υπάρχουν στοιχειώδεις πτυχές του Κυπριακού για τις οποίες θα πρέπει επιτέλους να είμαστε ξεκάθαροι. Πρώτον η πολιτική ισότητα η οποία κατά τα ΗΕ έχει πλήρως καταγραφεί και δεν σηκώνει κατά το δοκούν ερμηνείες. Το θέμα αυτό περιγράφεται, με κάθε λεπτομέρεια, στην έκθεση του τότε ΓΓ, Πέρεζ Ντε Κουεγιάρ, του 1990 η οποία υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας με το ψήφισμα 716 του 1991. Αν η δική μας πλευρά διαφωνεί, για παράδειγμα, με την μια θετική ψήφο σε όλες ανεξαιρέτως τις αποφάσεις της κεντρικής κυβέρνησης τότε δεν διαφωνεί μόνο με την άλλη πλευρά αλλά και με τα ΗΕ. Το ίδιο συμβαίνει με την εκ περιτροπής προεδρία και την αποτελεσματική συμμετοχή σε όλα τα σώματα του ομόσπονδου κράτους κάτι που δεν σημαίνει απαραίτητα αριθμητική ισότητα. Όλη αυτή η ρητορική του τέως ΠτΔ περί πολιτικής ανισότητας ήταν εκτός των ψηφισμάτων των ΗΕ και στόχο είχε, ανεξάρτητα αν διακήρυττε ετοιμότητα για συνομιλίες, να φράξει τον δρόμο για κάθε προοπτική λύσης και επανένωσης.
Πολύ σωστά ο ΠτΔ ζητούσε διορισμό απεσταλμένου αλλά αυτή η εξέλιξη θα πρέπει να καταλάβουμε ότι φέρει επιπρόσθετες ευθύνες. Οι γνωστές αρλουμπολογίες και αοριστολογίες περί λειτουργικής και βιώσιμης λύσης, συμφωνημένου πλαισίου και σωστού περιεχομένου, ήρθε η ώρα να συγκεκριμενοποιηθούν.
Τα ΗΕ και οι Βρυξέλλες δεν αρκούνται με τις διακηρύξεις μας ότι είμαστε έτοιμοι να προσέλθουμε σε συνομιλίες από το σημείο του διακόπηκαν στο Κραν Μοντανά, για να ακριβολογούμε από το σημείο που φύγαμε από το Κραν Μοντανά, αν δεν είμαστε συγκεκριμένοι στις θέσεις μας. Ούτε γενικά και αόριστα ότι αποδεχόμαστε το κεκτημένο των συνομιλιών. Το κεκτημένο αυτό είναι σαφέστατο και δεν είναι τίποτε άλλο από το πλαίσιο του ΓΓ της 30ης Ιουνίου και τις συγκλίσεις που είναι καταγεγραμμένες ως συμφωνηθείσες. Το κόλπα περί άλλου πλαισίου και πράσινα αλόγα, δεν γίνονται αποδεκτά πλέον γιατί μας πήρανε χαμπάρι. Τις προάλλες ο Ιωάννης Κασουλίδης, στο Legal Matters, προς τιμή του, χαρακτήρισε όλη αυτή την συζήτηση περί πλαισίου της 4ης Ιουλίου ως ανοησίες.
Αν θέλουμε λοιπόν να μην ισχύσει η ρήση, «πήγαν για μαλλί και βγήκαν κουρεμένοι», θα πρέπει να είμαστε σοβαροί με συγκεκριμένες τοποθετήσεις που δεν χωρούν την οποιαδήποτε ασάφεια και όχι με αοριστολογίες και ήξεις αφίξεις θέσεις.
Αν αποτύχει η προσπάθεια Κουεγιάρ και για αυτό ευθύνη έχει και η δική μας πλευρά, τότε δεν θα σημάνει μόνο το τέλος του εθνικού θέματος αλλά θα είναι η αρχή του επόμενου «Γολγοθά» που θα ακολουθήσουμε με την συνέχιση του στάτους κβο.
Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία για το ότι ο ΠτΔ, Νίκος Χριστοδουλίδης, παρέλαβε το Κυπριακό στην πιο κρίσιμη καμπή. Αυτό εξυπακούει τεράστιες ευθύνες γιατί στο σημείο που είμαστε και το παραμικρό λάθος μετρά. Θα πρέπει να καταλάβει ότι κινδυνεύει να χαρακτηριστεί ως ο πρόεδρος της οριστικής διχοτόμησης, αν δεν κλίσει τα αυτιά του στις σειρήνες του απορριπτισμού.
Μέχρι στιγμής οι κινήσεις του είναι προς την ορθή κατεύθυνση. Από την άλλη όμως όλοι γνωρίζουν τα κόμματα του απορριπτισμού που αποτελούν την λεγόμενη συγκυβέρνηση. Θα πρέπει λοιπόν να καταστήσει σαφές σε όλους αυτούς ότι δεν δεσμεύεται από τις απορριπτικές τους θέσεις και να είναι έτοιμος να συγκρουστεί, αν χρειαστεί, μαζί τους.
Ο διορισμός της κ. Κουεγιάρ, κάτι που θα πρέπει να πιστωθεί στον πρόεδρο, είναι μόνο η αρχή. Ο κόμπος έφθασε το χτένι και είναι καιρός ο καθένας να αναλάβει τις ευθύνες του. Χρόνος για ανοησίες, κατά τον Γιαννάκη Κασουλίδη, για πολιτικούς τσαρλατανισμούς και παλινδρομήσεις δεν υπάρχει. Τους επόμενους μήνες παίζεται το μέλλον των επόμενων γενεών σε αυτή την πατρίδα και ήρθε η ώρα ο κάθε κατεργάρης να καθίσει στον πάγκο του.
Ο χρόνος είναι εις βάρος μας. Κάθε μέρα, κάθε ώρα που περνά επιδεινώνει την τραγική θέση που βρισκόμαστε και υποθηκεύει, με τους χειρότερους όρους, το μέλλον μας ως αποτέλεσμα των τραγικών λαθών του παρελθόντος.
«Δυστυχώς το ρολόι δουλεύει, οι ώρες περνούν. Το παρελθόν αυξάνεται, το μέλλον υποχωρεί. Οι δυνατότητες μειώνονται, οι τύψεις συσσωρεύονται», έλεγε ο Γιαπωνέζος συγγραφέας, Haruki Murakami.
Στην δική μας περίπτωση αυτό που αυξάνεται είναι το ατυχέστατο παρελθόν μας χωρίς όμως τύψεις και αυτοκριτική από του υπεύθυνους, φτηνούς ηγέτες, οι οποίοι δεν αντιλαμβάνονται ή δεν θέλουν να αντιληφθούν τα εθνικά τους εγκλήματα που κατάντησαν την μικρή μας πατρίδα χωρίς ελπιδοφόρο αλλά με δυσοίωνο μέλλον. Δυστυχώς το ρολόι δουλεύει, οι ώρες περνούν και εμείς, στον μικρόκοσμό μας, συνεχίζουμε εργολαβικά την καταστροφή όσων απέμειναν όρθια στην μαρτυρική αυτή γη.